Aktualności

Film dokumentalny o Grenlandii

Zapraszam na zwiastun filmu dokumentalnego o Grenlandii w którego realizacji braliśmy czynny udział.

04 Styczeń 2022 Film dokumentalny o Grenlandii

Nowa książka o Grenlandii

Nowa książka o Grenlandii, tym razem dla dzieci i młodzieży.

10 Siepień 2021 Nowa książka o Grenlandii

Grenlandzka kuchnia - ryby

Arnaqquassaaq (grenl. stara kobieta), bogini morza to najbardziej znana postać inuickiej mitologii. Przodkowie dzisiejszych Grenlandczyków wierzyli, że kiedy była jeszcze dziewczynką i odmówiła wyjścia za mąż, ojciec wyrzucił ją do morza. Ta jednak chwyciła się krawędzi kajaka i aby pozbyć jej się ostatecznie, ojciec obcioł końcówki jej palców, które wpadły do morza i zamieniły się w morskie ssaki i ryby. Sama dziewczynka osiadła na dnie morza, jej gniew napędza burze i sztormy, a kiedy ludzie nie traktują zwierząt łownych z odpowiednim szacunkiem, wplątują się one w jej roztargane włosy. Następuje wtedy bieda i głód, a wypełnione morskimi ssakami i rybami włosy rozczesać może jedynie szaman.

Dary morza od zawsze były bardzo ważnym składnikiem grenlandzkiej diety i pozwoliły inuitom przetrwać tysiące lat w ektremalnie trudnych warunkach. Wraz z rozwojem sposobu połowów do tradycyjnych składników jak foka czy wieloryb dołączyły również owoce morza takie jak kraby czy krewetki. Prawie każda grenlandzka rodzina posiada dziś łódź (jest ich więcej niż samochodów), której używa do letnich połowów, a krewetki czy kraby to główny towar eksportowy z wyspy.  Jeśli nie łowisz sam, możesz zakupić je na lokalnym Kalaalimineerniarfik czyli miejscu gdzie rybacy i myśliwi sprzedają to co złowili lub upolowali.

O sposobie przyrządzania foki i wieloryba przeczytać możesz w innym artykule. Tutaj skoncentruje się na rodzajach ryb znajdujących się w menu dzisiejszych Grenlandczyków.

dorsz suszony zimą - Grenlandia

Najpopularniejszy i najłatwiej dostępny wydaje się być dorsz. Wody oblewające najwiekszą wyspę świata oraz wcinające się w nią fiordy są w ostatnich latach niezwykle obfite w tę rybą. Do tego stopnia, że dorsz stał się składnikie tak pospolitym, że niemalże nie wypada częstować nim gości. Przyrządza się go na wiele sposobów, przy czym w przeciweiństwie do polskich sposobów spożywania tej ryby bardzo rzadko się go smaży. Bardzo często zostanie podany ugotowany w wodzie z ziemniakami na przystawkę i z sosem na przykład pietruszkowym. Dorsz często spożywany będzie jako ryba suszona, o tym napiszę jednak w innym artykule.

Kolejną bardzo pospolitą na Grenlandii rybą jest palia wędrowna. Mieszkańcy największej wyspy świata bardzo chętnie wybierają się na letni połów tej ryby, rozbiją letnie, rodzinne obozy przy licznych potokach i rzekach gdzie palia już w lipcu udaje się na tarło. Jako że w wielu z tych miejsc obozy znajdowały sie od pokoleń, są one wyposażone w wędzarnie. Palia to dość tłusta ryba dlatego świetnie smakuje uwędzona, dym pozwola również zakonserwować rybę podczas trwającego kilka dni połowu. Palie są również zasalane by później trwić na stół w zalewie octowej z cukrem lub po prostu krojone w charakterystyczne paski i suszone.

Palie złowione w okolicy Sisimiut/Grenlandia

Do tłustych ryb zaliczyć można oczywiście halibuta. Na Grenlandii występują dwa jego rodzaje, czarny i biały. Czarny, dużo mniejszy jest dziś obok krewetek jednym z głównych towarów eksportowych, biały łowiony jest głównie na uzytek własny. Z halibuta zrobić można m.in. pyszne qullukkat czyli paski ryby ususzone na zimnym, arktycznym powietrzu. Halibuta skosztujemy również wędzonego lub jako główny składnik w bardzo prostej zupie z ryżem i ziemniakami – qaleralilaat.

 

Jeśli zainteresował cię ten tekst i chciałbyś dowiedzieć się na ten temat więcej, napisz (kontakt) lub zajrzyj do mojej książki "Nie mieszkam w igloo"